Screenen van potentiële werknemers niet toegestaan
Heb je net gesolliciteerd voor een baan? Dan hopen we dat jouw social media op orde zijn. Werkgevers blijken nogal vaak te googelen naar sollicitanten waar zij mee te maken hebben. Maar tot hoeverre is het screenen van werknemers eigenlijk toegestaan? En mogen zij wat ze zien op jouw social media gebruiken om je af te wijzen?
Bescherm jezelf op internet
Er wordt vaak gezegd dat het belangrijk is dat je geen ‘merkwaardige’ berichten van jezelf op social media moet plaatsen. Niet alleen om jezelf te beschermen tegen nare reacties van anderen maar ook omdat dit wel eens van invloed kan zijn op het krijgen van een baan. De privacywet schrijft dat het ‘even checken’ van het Twitter-account of het Facebook-profiel van een potentiële werknemer niet is toegestaan. Er moet wel een hele goede reden zijn om iemands social media te bekijken of een persoon te googlen.
Rapport ‘Dataprocessing at work’
Berichten die iemand op Twitter of Facebook zet zijn in eerste instantie privé. Dat liet de Autoriteit Persoonsgegevens weten in een rapport ‘Dataprocessing at work’ dat zij onlangs uitbrachten. Zelfs als een social media profiel openbaar is, ‘kunnen werkgevers er niet van uitgaan dat ze de informatie mogen gebruiken’.
Volgens het rapport brengt de toename van nieuwe technologieën om werknemers te screenen privacyrisico’s met zich mee. Door allerlei nieuwe sociale media-initiatieven neemt het gedrag om mogelijke werknemers te volgen op internet door werkgevers toe. Een strengere richtlijn – die er al is – moet nu echt worden gehandhaafd vinden de Europese privacy organisaties. Bovendien gelden deze regels niet alleen voor vast personeel, maar ook voor stagiairs en tijdelijk ingehuurde krachten.
Dat het kán betekent niet dat het moét
Rejo Zenger van Bits of Freedom vindt het een “logische beslissing”. “Vroeger kwam je baas ook niet kijken wat je in het weekend allemaal aan het doen was.” Nu het technisch gezien tegenwoordig wel mogelijk is, betekent dat niet dat we dat moéten doen. Ook al geeft de werknemer toestemming aan zijn baas, is dit niet reden genoeg om naar iemands social media gedrag te kijken. De werknemer zit in een afhankelijke positie – hij wil namelijk zijn baan houden – en kan daarom geen ‘vrije toestemming’ geven.
Wanneer is het wel toegestaan?
Het checken van social media profielen en overgaan tot screening van potentiële werknemers mag alleen als het absoluut noodzakelijk is en als het overtreden van de privacywet de enige oplossing is. Er moet dus een reëel bedrijfsrisico zijn. Mocht een werkgever besluiten om een controle uit te voeren, dan dient hij de werknemers hiervan op de hoogte te stellen en dit duidelijk te maken. Ook het geven van een goede onderbouwing is nodig. De Europese privacywaakhonden wijzen echter wel op een uitzondering: als het social media profiel een link heeft met het werk van de werknemer, is het wel toegestaan.
Glad ijs
De grens tussen het bepalen van een privé-tweet of een zakelijke-tweet is op deze manier wel erg dun. Het is “glad ijs en luistert nauw”, zoals Zenger dat zegt. Iemand die in zijn bio duidelijk verwijst naar het bedrijf waar hij werkt, of twittert over het veld waar hij in werkt, moet zelf oppassen. Wat in ieder geval niet mag, is bijvoorbeeld een kraanmachinist controleren op wat hij in zijn privétijd doet.
